Opactwo OO. Cystersów w Szczyrzycu ( www.szczyrzyc.cystersi.pl ) jako partner wiodący projektu oraz Kościół rzymskokatolicki, Biskupstvo Spišské Podhradie ( www.kapitula.sk ) jako partner projektu wspólnie realizują projekt w ramach: Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Program Interreg Polska - Słowacja 2021 -2027, Priorytet 3. Twórcze i atrakcyjne turystycznie pogranicze
Historia opactwa cystersów w Szczyrzycu liczy ponad 780 lat. Jego fundatorem był wojewoda krakowski Teodor Gryfita, który cystersom z Jędrzejowa ofiarował rozległe tereny na Podtatrzu, w celu ich skolonizowania. Cystersi założyli w 1234 r. klasztor w Ludźmierzu, a później przenieśli swoją główną siedzibę do Szczyrzyca. W zasobach muzeum klasztornego Cystersów w Szczyrzycu znajduje się 8 obrazów Bernarda Grzeszczaka, w tym wielkoformatowy obraz pn. „Sprowadzenie Cystersów do Ludźmierza w roku 1234” oraz 7 portretów świętych Cystersów. Bernard Grzeszczak to artystyczny pseudonim Grzegorza Tyszkiewicza, artysty malarza, wysiedlonego z Poznania, który w 1942 roku przebywał w klasztorze Cystersów w Szczyrzycu i namalował wówczas wiele malowideł. Obrazy jego autorstwa są obecnie w złym stanie technicznym. Ząb czasu jest widoczny szczególnie na wielkoformatowym przedstawieniu „Sprowadzenia Cystersów do Ludźmierza”. Chcąc zachować i udostępnić dziedzictwo kulturowe cystersów, niezbędne jest przeprowadzenie prac konserwatorskich obrazów z kolekcji muzeum klasztornego. Dotyczy to również portretów świętych cysterskich namalowanych przez Bernarda Grzeszczaka, stanowiący swego rodzaju podzbiór, który powinien być traktowany całościowo. Część obrazów z tego cyklu m. in. portrety Św. Jadwigi Śląskiej, Bł. Wincentego Kadłubka i Św. Benigny – została w latach 40. XX wieku przekazana do klasztoru Cystersów w Jędrzejowie. Dla uzyskania pełnego wyobrażenia, jak pierwotnie wyglądał cykl, planuje się wykonać reprodukcje brakujących portretów z zachowaniem techniki i stylu oryginalnego artysty. Będzie to pierwsze zadanie niniejszego projektu.
Drugie zadanie w tym projekcie polega na prezentacji polsko-słowackiego dziedzictwa sakralnego. W jego ramach powstanie aplikacja multimedialna oraz książka oraz odbędzie się wernisaż. Dla współczesnego pielgrzyma i turysty niezwykle atrakcyjną formą przekazu są materiały multimedialne. W zakupionym, w ramach projektu, standzie multimedialnym o 32 calowym ekranie, zostanie zainstalowana aplikacja multimedialna prezentująca dziedzictwo kulturowe Opactwa Cystersów w Szczyrzycu oraz Spiskiej Kapituły. Oprogramowanie zostanie przygotowane w dwóch wersjach językowych: polskiej i słowackiej. Będzie to wyjątkowe interaktywne narzędzie, które przeniesie użytkowników w przeszłość i umożliwi poznanie historii klasztoru w Szczyrzycu oraz Spiskiej Kapituły – tzw. Słowackiego Watykanu. Aplikacja będzie zawierała ilustracje, animacje oraz muzykę – dzięki temu stanowić będzie interesujące narzędzie edukacyjne dla młodszych odbiorców. Będzie również posiadała innowacyjne rozwiązania umożliwiające korzystanie z niej osobom z niepełnosprawnościami. Dwujęzyczna publikacja książkowa o charakterze albumowym, która powstanie w ramach tego zadania wzmocni jego transgraniczność. Zostaną w niej bowiem zaprezentowane wyniki badań, kwerend oraz dokumentacja historyczno-konserwatorska wraz z bogatym materiałem fotograficznym.
Wydarzeniem wieńczącym realizację projektu będzie wernisaż wystawy. Zaprezentujemy na nim dzieła z kolekcji Muzeum Klasztornego OO. Cystersów oraz Muzeum Diecezjalnego Spiskiej Kapituły. Przy tej okazji nastąpi również promocja publikacji książkowej, w której będą uczestniczyć przedstawiciele grup docelowych projektu, zarówno z Polski i ze Słowacji.
Celem głównym projektu jest zachowanie i promocja materialnego dziedzictwa kulturowego pogranicza polsko-słowackiego poprzez wzmacnianie roli kultury oraz zrównoważonej turystyki. Ścisła współpraca obu partnerów jest gwarantem osiągnięcia zaplanowanych celów, produktów, rezultatów i wskaźników projektu. Wierzymy, że dzięki dobrej realizacji tego projektu nastąpi wzrost liczby osób odwiedzających Opactwo Ojców Cystersów w Szczyrzycu oraz Spiską Kapitułę, co z kolei pozytywnie wpłynie na rozwój gospodarczy miejscowości odwiedzanych przez turystów.
Opáctvo o. Cystersów v Szczyrzycu ( www.szczyrzyc.cystersi.pl ) ako hlavný partner projektu spolu s Rímskokatolíckou cirkvou, Biskupstvo Spišské Podhradie ( www.kapitula.sk ) ako partner projektu spoločne realizujú projekt v rámci Programu Interreg Poľsko - Slovensko 2021 -2027, priorita 3. Tvorivé a turisticky atraktívne pohraničie
História cisterciánskeho opátstva v Szczyrzyci je stará viac ako 780 rokov. Jeho zakladateľom bol krakovský vojvoda Teodor Gryfita, ktorý ponúkol cisterciánom z Jędrzejowa rozsiahle územia v regióne Podtatrze, aby ich kolonizovali. Cisterciáni založili v roku 1234 kláštor v Ludźmieri a neskôr presunuli svoje sídlo do Szczyrzyca. V zbierkach múzea cisterciánskeho kláštora v Szczyrzyci sa nachádza 8 obrazov Bernarda Grzeszczaka, vrátane veľkoformátový obraz s názvom „Príchod cisterciánov do Ludźmierza v roku 1234“ a 7 portrétov cisterciánskych svätcov. Bernard Grzeszczak je umelecký pseudonym Grzegorza Tyszkiewicza, maliara vysťahovaného z Poznane, ktorý sa v roku 1942 zdržiaval v cisterciánskom kláštore v Szczyrzyci a v tom čase namaľoval mnoho obrazov. Jeho obrazy sú v súčasnosti v zlom stave. Zub času je viditeľný najmä na veľkoformátovom zobrazení „Privedenie cisterciánov do Ludźmierzu“. V záujme zachovania a sprístupnenia kultúrneho dedičstva cistercitov je potrebné vykonať reštaurátorské práce na maľbách v zbierke kláštorného múzea. Týka sa to aj portrétov cisterciánskych svätcov namaľovaných Bernardom Grzeszczakom, ktoré tvoria akúsi čiastkovú zbierku, s ktorou by sa malo zaobchádzať ako s celkom. Niektoré obrazy z tejto série - vrátane portrétov svätej Jadwigy Śląskej, bl. Wincentyho Kadłubeka a svätej Benigny - boli v 40. rokoch 20. storočia darované cisterciánskemu kláštoru v Jędrzejowe. Aby sme získali úplnú predstavu o tom, ako séria pôvodne vyzerala, plánuje sa vyhotoviť reprodukcie chýbajúcich portrétov, pričom sa zachová technika a štýl pôvodný pre tohto umelca.
Máme záujem prezentovať poľsko-slovenské sakrálne dedičstvo. Na tento účel bude vytvorená multimediálna aplikácia a kniha a bude sa pripravená vernisáž. Pre moderného pútnika a turistu sú multimediálne materiály mimoriadne atraktívnou formou komunikácie. Multimediálny stánok s 32-palcovou obrazovkou, zakúpený v rámci projektu, bude obsahovať multimediálnu aplikáciu prezentujúcu kultúrne dedičstvo Cisterciánskeho opátstva v Szczyrzyci a Spišskej Kapituly. Softvér bude pripravený v dvoch jazykových verziách: poľskej a slovenskej. Pôjde o jedinečný interaktívny nástroj, ktorý používateľov prenesie do minulosti a umožní im spoznať históriu Cisterciánskeho opátstva v Szczyrzyci a Spišskej Kapituly - tzv. slovenského Vatikánu. Aplikácia bude obsahovať ilustrácie, animácie a hudbu - vďaka čomu sa stane zaujímavým vzdelávacím nástrojom pre mladšie publikum. Bude mať aj inovatívne riešenia umožňujúce jej používanie ľuďmi so zdravotným postihnutím. Dvojjazyčná knižná publikácia s charakterom albumu bude prezentovať výsledky výskumu, dopytovania a historickej a konzervačnej dokumentácie spolu s rozsiahlym fotografickým materiálom.
Záverečným podujatím projektu bude vernisáž výstavy. Predstavíme diela zo zbierok Kláštorného múzea cisterciánov a Diecézneho múzea Spišskej Kapituly. Pri tejto príležitosti sa uskutoční aj propagácia knižnej publikácie, na ktorej sa zúčastnia zástupcovia cieľových skupín projektu z Poľska aj zo Slovenska.
Hlavným cieľom projektu je zachovanie a propagácia hmotného kultúrneho dedičstva poľsko-slovenského pohraničia prostredníctvom posilnenia úlohy kultúry a udržateľného cestovného ruchu. Úzka spolupráca oboch partnerov je zárukou dosiahnutia plánovaných cieľov, produktov, výsledkov a ukazovateľov projektu. Veríme, že vďaka dobrej realizácii tohto projektu dôjde k zvýšeniu počtu návštevníkov opátstva otcov cisterciánov v Szczyrzyci a Spišskej Kapitule, čo bude mať následne pozitívny vplyv na hospodársky rozvoj turistami navštevovaných miest.
Rímskokatolícka cirkev Biskupstvo Spišské Podhradie
Opactwo OO. Cystersów w Szczyrzycu
